ΠΩΣ ΝΟΜΙΖΕΤΕ ΠΩΣ ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΑΤΕ ΝΑ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΕΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΧΡΟΝΟ;

ΠΩΣ ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΑΤΕ ΝΑ ΤΟΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΕΤΕ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΑ;

                                                                                                     ΚΩΣΤΑΣ ΖΑΧΑΡΟΣ 

   Η εκρηκτική ανάπτυξη των τεχνολογικών μέσων όχι μόνο διεύρυνε τον ελέυθερο χρόνο του ανθρώπου αλλά και εμπλούτισε τους τρόπους ψυχαγωγίας.Μπορεί λοιπόν ο σημερινός άνθρωπος να επιλέγει ποικίλες ψυχαγωγικές δραστηριότητες και ασχολίες οι οποίες αναπτύσουν την προσωπικότητά του,πάντα με ορθή αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου.

  Ο τρόπος με τον οποίο οργανώνουμε και διευθετούμε τον ελεύθερο χρόνο μας αποκτά μεγάλη σημασία.Οι προϋποθέσεις για εξοικονόμιση ελεύθερου χρόνου ειναι καταρχήν ατομικής ευθύνης.Ο άνθρωπος χρειάζεται να αναλάβει πρωτοβουλίες και να διευρύνει τα ενδιαφέροντά του.Επίσης η οικογένεια οφείλει να καλλιεργεί τις δεξιότητες στους νέους και να τους ωθεί σε δραστηριότητες που στοχεύουν σε ολόπλευρη ανάπτυξη.Τελος το σχολείο και γενικότερα η πολιτεία καλό είναι να σχεδιάζουν την ενίσχυση και την εξασφάλιση υποδομών για έκφραση και αξιοποίηση δεξιοτήτων.

   Για δημιουργική αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου προτείνεται η ανάγνωση βιβλίων,η παρακολούθηση θεατρικών εκδηλώσεων ή ακόμα και ο κινηματογράφος.Επιπλέον η τακτική άθληση αλλά και η διασκέδαση στο πλαίσιο της ομάδας ή της παρέας αποτελούν δημιουργική αντιμετώπιση.Τέλος μια ακόμη αξιοποίηση του χρόνου είναι και η περισυλλογή καθώς και ο εσωτερικός διάλογος.

  Εν κατακλείδι ο ελεύθερος χρόνος είναι ο χρόνος πραγματικής ελευθερίας του ατόμου, αφου συνδέεται στενά με την έννοια της επιλογής.

  ΣΤΕΦΑΝΙΑ ΒΙΤΣΙΟΥ  

        Eλεύθερος χρόνος είναι το διάστημα που ο κάθε άνθρωπος μπορεί να αφιερώσει στον εαυτό του ,να τον αξιοποιήσει δημιουργικά με τους ανάλογους τρόπους οι οποίοι θα του προσφέρουν πληρότητα και εσωτερική ικανοποίηση .Η έλλειψη ελεύθερου χρόνου είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα της σύγχρονης εποχής .Ο περιορισμός του ελεύθερου χρόνου οφείλεται κυρίως στην αύξηση του εργάσιμου χρόνου .

       Για να κατοχυρώσει ο μαθητής περισσότερο ελεύθερο χρόνο καλό θα ήταν η πολιτεία ,το κράτος να προβεί σε κάποιος σημαντικές ενέργειες. Για παράδειγμα να μειωθεί ο αριθμός και η ύλη των μαθημάτων, ώστε να διασφαλίζεται περισσότερος ελεύθερος χρόνος για τους εφήβους. Ακόμη είναι εύλογο να κατανοήσουμε πως το κάθε άτομο θα πρέπει να θέσει κάποιες προτεραιότητες και να ιεραρχήσει τις πιο σημαντικές υποχρεώσεις του συγκαταλέγοντας μέσα σ’ αυτή και το προσωπικό του χρόνο που θα τον αξιοποιήσει όπως εκείνος προτιμάει .Άρα,θα πρέπει να γίνεται καλύτερη προσωπική διαχείριση του εργασιακού και του λεγόμενου νεκρού χρόνου για την εξασφάλιση του ελεύθερου χρόνου.

       Όσον αφορά τους τρόπους αξιοποίησης του ελεύθερου χρόνου το άτομο έχει τη δυνατότητα επιλογής . Κατ’ αρχάς η επαφή με τον αθλητισμό ,σε όλες του τις εκφάνσεις,μπορούν να αποτελέσουν το έναυσμα για τη σωματική διάπλαση και εκτόνωση του εφήβου. Επιπλέον ,η επαφή με άλλους ανθρώπους ,οι εποικοδομητικές συζητήσεις ,ο γόνιμος διάλογος ακονίζουν και οξύνουν τη κριτική σκέψη όπως και η ανάγνωση ενός βιβλίου .Τέλος τα ταξίδια ,οι εκδρομές ,οι περιηγήσεις,η επαφή με άλλους πολιτισμούς ,ήθη και έθιμα διευρύνουν τους πνευματικούς μας ορίζοντες και ’αλλάζουμε’ παραστάσεις αποφεύγοντας τη ρουτίνα και τη πλήξη...                                    

   Ο χρόνος τρέχει πολύ γρήγορα,  ακόμα και τα πιο νέα παιδιά νιώθουν ότι ο χρόνος τους πιέζει και δεν έχουν αρκετό ελεύθερο χρόνο για να κάνουν πράγματα πους τους ενδιαφέρουν, ακόμα και να ξεκουραστούν. Θεωρώ πως θα μπορούσαμε να εξοικονομήσουμε χρόνο από πολύ μικρά πράγματα μέσα στη μέρα μας  που στο τέλος  θα καταλάβουμε πόσο χρονοβόρα ήταν τελικά. Αρχικά θα πρότεινα την διακοπή από τις διάφορες εφαρμογές στο κινητό στις οποίες καταναλώνουμε υπερβολικό και πολύτιμο χρόνο. Επίσης, πολύ συχνά αφήνουμε πράγμα για την επόμενη μέρα, αν όμως εκείνη την στιγμή τελειώσουμε τις υποχρεώσεις μας, το υπόλοιπο πρόγραμμα μέσα στην εβδομάδα θα κυλίσει πιο ευχάριστα και γρηγορότερα.

    Μπορούμε να αξιοποιήσουμε τον ελεύθερο χρόνο μας, βγαίνοντας μια βόλτα στη φύση, να εκτιμήσουμε τον ήλιο που λούζει τη χώρα μας. Επίσης και με τον αθλητισμό ή  υπόλοιπες δημιουργικές δραστηριότητες όπως τη ζωγραφική, τη μουσική, τη μαγειρική. Δεν χρειάζεται να περιοριζόμαστε μόνο σε συγκεκριμένες δραστηριότητες, πολλές φορές  πρέπει να κάνουμε πράγματα διαφορετικά από τις συνηθισμένες επιλογές μας. Με αυτόν τον τρόπο βρίσκουμε καινούρια ενδιαφέροντα και καταφέρνουμε να βγούμε από το κλουβί που λέγεται ρουτίνα.

                                            ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ  ΒΛΑΧΟΥ

Ο ελεύθερος χρόνος για τον άνθρωπο αποτελεί ένα από τα βασικά δικαιώματά του. Ο αυτοδιαθέσιμος αυτός χρόνος περιορίζεται σημαντικά καθώς ο άνθρωπος πρέπει να βγάλει εις πέρας ένα πλήθος υποχρεώσεων, που διαφέρουν ανάλογα με την ηλικία στην οποία βρίσκεται, προκείμενου να ανταποκριθεί στο ανταγωνιστικό πλαίσιο της εποχής, ή ακόμη και έστω να επιβιώσει.

Για τους νέους ειδικότερα, η στέρηση του ελεύθερου χρόνου οφείλεται κυρίως στο εκπαιδευτικό σύστημα. Οι νέοι – κυρίως στην Ελλάδα- σπαταλούν μεγάλο μέρος από τον χρόνο τους σε ημερήσια βάση, είτε για να παρακολουθήσουν τα μαθήματα στο σχολείο, είτε για να διαβάσουν μετά το πέρας των μαθημάτων. Η δομή του εκπαιδευτικού συστήματος στην Ελλάδα, που ενισχύει την παρακολούθηση μαθημάτων και πέραν του σχολικού ωραρίου –π.χ. για εκμάθηση ξένων γλωσσών- δεν αφήνει ελεύθερο χρόνο στους νέους να αναπτύξουν άλλες δεξιότητες ή ασχολίες μέσω του ελεύθερού τους χρόνου.  Παράλληλα η πνευματική κούραση ωθεί τους νέους στην αναζήτηση  μιας άμεσης πηγής  ξεκούρασης, τον ύπνο.  

Για το λόγο αυτό, θεωρώ ότι πρέπει να περιοριστούν οι σχολικές ώρες έτσι ώστε να έχουν τη δυνατότητα οι νέοι να αφιερώσουν χρόνο σε θέματα που τους ενδιαφέρουν και που τους κάνουν να νιώθουν ελεύθεροι. Παράλληλα, το ίδιο το άτομο θα πρέπει να ιεραρχήσει τις ανάγκες και τις υποχρεώσεις του δημιουργώντας ένα πρόγραμμα  το οποίο θα αποσκοπεί στην εξοικονόμηση χρόνου που θα τον αφιερώνει στον ίδιο του τον εαυτό εποικοδομητικά. Να μη σπαταλά τον ελεύθερο του χρόνο, καθώς υπάρχουν πολλοί γόνιμοι τρόποι αξιοποίησής του οι οποίοι βέβαια να ανταποκρίνονται στην προσωπικότητά του καθενός. Ως παράδειγμα αναφέρω το να έρθει κάποιος σε επαφή με την τέχνη (όπου θα έχει τη δυνατότητα να διευρύνει τους πνευματικούς του ορίζοντες), να περάσει το χρόνο του απασχολούμενος σε κοινωνική εργασία ή στην άθληση (όπου θα συνεισφέρει παράλληλα εκτός από την ψυχική του υγεία  και στη σωματική του υγεία), ή απλά, να ψυχαγωγείται με τους φίλους του ή με την οικογένειά του.

Οι νέοι, όπως άλλωστε όλοι οι  άνθρωποι, πιστεύω πως έχουν την ανάγκη να συζητήσουν με τον  εαυτό τους για θέματα που τους απασχολούν, να βρουν μέσω της αυτογνωσίας ποια πράγματα τους κάνουν ευτυχισμένους και να τα ιεραρχήσουν, και αξιολογώντας όλα τα παραπάνω να προσπαθήσουν να βρουν τον ελεύθερο χρόνο για να τα υλοποιήσουν.

  ---ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΓΕΩΡΓΙΟΥ--- 

  Ο ελεύθερος χρόνος είναι ο χρόνος κατά τον οποίο ο άνθρωπος κάνει ό,τι θέλει χωρίς περιορισμούς. Από τα αρχαία χρόνια θεωρείται κεκτημένο, αυθύπαρκτο και αυτονόητο δικαίωμα καθώς είναι απαραίτητη η ύπαρξή του. Στον ελεύθερο χρόνο το άτομο μπορεί να αναπτύσσει όλες τις πτυχές της προσωπικότητάς του. Ακόμη, αποτελεί ευκαιρία για την αποκατάσταση της σχέσης του ανθρώπου με τη φύση και τους συνανθρώπους και τον βοηθάει να αναζωογονείται και να αποβάλλει το άγχος. Στη σύγχρονη, όμως , εποχή , που ο ελεύθερος χρόνος περιορίζει σημαντικά λόγω των πολλαπλών ρόλων και υποχρεώσεων του ατόμου, είναι απαραίτητο να βρεθεί τρόπος να αυξηθεί αλλά και να αξιοποιείται σωστότερα.

   Ιδιαίτερα κρίσιμη είναι η εξοικονόμηση ελεύθερου χρόνου για τους μαθητές. Αρχικά , θα ήταν πολύ χρήσιμο οι έφηβοι να τελειώνουν όσες περισσότερες υποχρεώσεις γίνεται κατά τη διάρκεια του σαββατοκύριακου ώστε κατά τη διάρκεια της εβδομάδας να έχουν περισσότερο ελεύθερο χρόνο να ασχοληθούν με τον εαυτό τους και με δραστηριότητες που τους κεντρίζουν το ενδιαφέρον. Έτσι, θα έχουν τη δυνατότητα, όχι μόνο να ασχολούνται με τα ενδιαφέροντά τους αλλά και να μπορούν να χαλαρώνουν και να ξεκουράζονται από την ένταση της ημέρας. Το όφελος θα είναι πολλαπλό, αφού θα γίνονται και πιο αποδοτικοί στις σχολικές και εξωσχολικές υποχρεώσεις τους.

  Πολύ σημαντική είναι και η ιεράρχηση υποχρεώσεων. Δεν είναι λίγες οι φορές που τα άτομα ξεχνάνε τι είναι σημαντικό για αυτά και σπαταλάνε τον χρόνο τους ασχολούμενα με δραστηριότητες και υποχρεώσεις, που ενώ φαίνονται επείγουσες, δεν είναι σημαντικές. Η αυτογνωσία και η θέσπιση στόχων θα τα βοηθήσει στο να ιεραρχήσουν τις υποχρεώσεις τους και να μην αναλώνονται σε άσκοπες ενέργειες οι οποίες δεν είναι αναγκαίες. Τέλος, αποφασιστικής σημασίας είναι η αξιοποίηση όλου του <<νεκρού>> χρόνου που υπάρχει μέσα στη μέρα. Για παράδειγμα το άτομο μπορεί να εκμεταλλευτεί τον χρόνο που περνάει στα Μ.Μ.Ε. ώστε να διαβάσει ένα βιβλίο ή να ακούσει μουσική.

   Όμως, δεν αρκεί η ύπαρξη αρκετού ελεύθερου χρόνου για να ωφεληθεί ο άνθρωπος από αυτόν, άλλα είναι αναγκαία και η ορθή αξιοποίησή του. Ο τρόπος με τον οποίο καθένας αξιοποιεί τον ελεύθερο χρόνο του είναι προσωπική του υπόθεση και επιλογή και εξαρτάται από ενδιαφέροντα, ασχολίες, φύλο, οικονομική κατάσταση, μορφωτικό επίπεδο και περιβάλλον. Ένας σημαντικός τρόπος διάθεσης ελεύθερου χρόνου ιδίως στους νέους είναι ο αθλητισμός και τα ομαδικά παιχνίδια. Οι περισσότεροι νέοι ασχολούνται με τα ομαδικά παιχνίδια, γιατί έτσι καλλιεργείται τα πνεύμα της ομαδικότητας, η ευγενής άμιλλα και ασκείται ταυτόχρονα το σώμα, η ψυχή και το πνεύμα. Ακόμη, ένας τρόπος δημιουργικής διάθεσης του ελεύθερου χρόνου είναι η ανάγνωση ποιοτικών βιβλίων η οποία επιφέρει  καλλιέργεια πνεύματος. Άλλοι νέοι προτιμούν τη μουσική που έκτος από την χαλάρωση, προσφέρει και η αυτή πνευματική καλλιέργεια, καθώς είναι πολιτιστικό αγαθό. Η μουσική για κάποιους νέους είναι πολύ σημαντικό κομμάτι της ζωής τους, όταν ακούνε μουσική αφήνονται και ταξιδεύουν, φέρνοντας στο μυαλό τους γεγονότα που τους ευχαριστούν. Η παρακολούθηση ταινιών, αλλά και θεατρικών έργων αποτελεί άλλον έναν δημιουργικό  τρόπο αξιοποίησης του ελεύθερου χρόνου.

  Καλό θα ήταν, επιπλέον, οι έφηβοι να έχουν προσωπικό χρόνο κατά τον οποίο θα χαλαρώνουν, θα κάνουν ενδοσκόπηση και θα οργανώνουν τις σκέψεις τους. Πρόκειται για μία σημαντική διαδικασία, στην ηλικία της εφηβείας, όπου η αυτογνωσία αποτελεί βασικό στόχο. Τέλος, η δημιουργία ορθών διαπροσωπικών σχέσεων συντελούν στην ευχάριστη και δημιουργική διάθεση του χρόνου όπως είναι τα ταξίδια για την γνωριμία των εθίμων, των ηθών, της κουλτούρας και της ιστορίας άλλων λαών, κοινοτήτων και πόλεων.

  Ολοκληρώνοντας, από τα παραπάνω καθίσταται σαφές, ότι είναι αναγκαία τόσο η εξεύρεση προσωπικού ελεύθερου χρόνου, όσο και η ορθή αξιοποίησή του. Ας μην ξεχνάμε πόσο σημαντικός είναι ο ελεύθερος  χρόνος για την ψυχική ισορροπία και την ολοκλήρωση της προσωπικότητας των νέων. 

•                                                                                                                Παναγιώτα Γρίτσου 

    Ο ελεύθερος χρόνος ένα "δικαίωμα" όλων των ανθρώπων.Σε αυτό το χρονικό διάστημα το άτομο μπορεί να κάνει ότι θέλει χωρίς κανένας να του πει κάτι.

     Φυσικά εδώ και πολύ καιρό αυτά για τους νέους δεν ισχύουν.Το πρόγραμμα τους είναι τόσο επιβαρυμένο,με αποτέλεσμα να μην έχουν χρόνο για δραστηριότητες.Με όλη αυτή τη σκληρή προσπάθεια στο τέλος θα υποστούν κόπωση.Η κοινωνία έτσι όπως έχει γίνει δεν δίνει πολλές επιλογές στα παιδιά και οι μαθητές πιστεύουν ότι οι πανελλήνιες είναι η μόνη λύση για το μέλλον.Άρα τα λύκεια είναι ο προθάλαμος των πανελληνίων.Τελικά οι νέοι χωρίς ελεύθερο χρόνο δεν μπορούν να εξελιχθούν και να ανακαλύψουν καινούρια προσόντα.

        Ρομαριο Βελάι